Χρησιμοποιούμε τις τελευταίες τεχνικές θεραπείας και υλικά αποκατάστασης των παιδικών δοντιών και δεν προσφεύγουμε εύκολα σε εξαγωγές.
Ποια είναι τα κύρια οδοντιατρικά προβλήματα των παιδιών:
Τα κύρια προβλήματα του παιδικού στόματος είναι:
– Η τερηδόνα
– Η ουλίτιδα
– Το οδοντικό τραύμα σε παιδικά και μόνιμα δόντια
– Οι ορθοδοντικές – ορθογναθικές ανωμαλίες
Τι είναι η πρόληψη και γιατί είναι σημαντική;
Η πρόληψη αφορά:
– Στις συμβουλές διατροφής και στις οδηγίες καθημερινής στοματικής υγιεινής
– Στις διάφορες μεθόδους λήψης φθορίου στο σπίτι και στο ιατρείο
– Στις προληπτικές καλύψεις οπών και σχισμών των μόνιμων δοντιών (sealants)
– Στην προληπτικά αντιμετώπιση του οδοντικού τραύματος
– Στην έγκαιρη παραπομπή σε ορθοδοντικό
H ενημέρωση του γονέα για τους τρόπους πρόληψης είναι σημαντική καθώς το κέρδος είναι διπλό,τόσο σε οικονομικό επίπεδο όσο και σε επίπεδο ταλαιπωρίας του μικρού ασθενούς.
O οδοντιατρος βάζει σιδεράκια?
Ναι και μάλιστα οι νέες τεχνικές δίνουν τη δυνατότητα να χρησιμοποιούμε διάφανα νάρθηκες ορθοδοντικης αντί για τα κλασσικά σιδεράκια .
Γιατί πρέπει να θεραπεύονται τα παιδικά δόντια αφού θα αλλαχτούν με μόνιμα δόντια;
Τα παιδικά δόντια εξυπηρετούν τη μάσηση, τη φώνηση και την εμφάνιση με τον ίδιο τρόπο όπως και τα μόνιμα. Διατηρούν το χώρο στις γνάθους για να κατέβουν τα μόνιμα δόντια στη σωστή θέση. Εάν τερηδονισμένα ή τραυματισμένα παιδικά δόντια μείνουν αθεράπευτα θα υπάρξει επιδείνωση της βλάβης με πιθανά αποτελέσματα:
– Οξύ πόνο
– Οδοντικό απόστημα ή/και νέκρωσή τους
– Ανωμαλίες στη μορφολογία ή/και τη θέση του μόνιμου δοντιού
– Πρώιμη απώλεια τους, με συνέπεια κλείσιμο των διαστημάτων και ορθοδοντικές ανωμαλίες, προβλήματα στη μάσηση και την εμφάνιση
Σε ποια ηλικία θα πρέπει να γίνει η πρώτη επίσκεψη στον οδοντίατρο;
Ιδανικά στους 9-12 μήνες με επανεξετάσεις κάθε 6 μήνες για να:
– ελεγχθεί έγκαιρα η στοματική και οδοντική ανάπτυξη και η καθαρότητα των πρώτων δοντιών που εμφανίζονται περίπου στους 6 μήνες
– ενημερωθούν οι γονείς για τις πρώτες τεχνικές βουρτσίσματος δοντιών και ούλων και την πιθανή ανάπτυξη επιβλαβών συνηθειών
Ποιοι παράγοντες επηρεάζουν τη διάπλαση των δοντιών;
Η διάπλαση των παιδικών και μόνιμων δοντιών καθώς και η σκλήρυνση του σμάλτου τους μπορούν να επηρεαστούν από την λήψη φαρμάκων ή φθορίου, την έλλειψη βιταμίνης D, εμπύρετες ασθένειες, ενδοκρινικές, βιοχημικές ή αιματολογικές ανωμαλίες που αφορούν:
– στη μητέρα κατά την εγκυμοσύνη
– στα νεογέννητα κατά τα πρώτα 1-2 χρόνια της ζωής
Ανάλογα με τον βαθμό προσβολής τους, τέτοια δόντια είναι περισσότερο ευπαθή στην τερηδόνα και την αποτριβή και παρουσιάζουν ευαισθησίες και αισθητικά προβλήματα. Ο οδοντίατρος μπορεί να εφαρμόσει ειδικά μέτρα πρόληψης για την ενίσχυση των δοντιών αυτών.
Προκαλεί το μητρικό γάλα τερηδόνα;
Παρόλο που δεν υπάρχει επιστημονική απόδειξη ότι το μητρικό γάλα προκαλεί τερηδόνα, έχουν δημοσιευθεί κάποια περιστατικά τερηδόνας από παρατεταμένο θηλασμό. Σε καμία περίπτωση αυτό δεν αποτελεί αντένδειξη για θηλασμό. Εάν θηλάζετε το μωρό σας και μετά τους 6 μήνες και υποπτεύεστε αρχές τερηδόνας συμβουλευτείτε τον οδοντίατρο για τη σωστή συχνότητα και διάρκεια του θηλασμού.
Μπορεί η χρήση “μπιμπερό” να προκαλέσει τερηδόνα;
Έχει βρεθεί ότι η λανθασμένη και παρατεταμένη χρήση μπιμπερό ή η προσθήκη ζάχαρης στο περιεχόμενο του μπορούν να προκαλέσουν τερηδόνα. Η τερηδόνα του μπιμπερό μπορεί να εμφανιστεί από τους 8 κιόλας μήνες και προσβάλλει κυρίως τις πρόσθιες επιφάνειες των επάνω δοντιών. Ο οδοντίατρος μπορεί να κατευθύνει τον γονέα για την ορθή χρήση του μπιμπερό και τον κατάλληλο χρόνο διακοπής του, καθώς και να βοηθήσει στον περιορισμό της βλάβης με οδηγίες πρόληψης και τοπική χρήση φθορίου.
Ποιες συνήθειες των παιδιών μπορούν να αποδειχτούν επιβλαβείς για τα δόντια;
Συνήθειες που μπορούν να επηρεάσουν την ανάπτυξη των δοντιών και των γνάθων:
– η στοματική αναπνοή
– ο θηλασμός του δακτύλου και η πιπίλα
– το τρίξιμο των δοντιών
– τα δάγκωμα του κάτω χείλους, των νυχιών ή ξένων αντικειμένων
Ο οδοντίατρος μπορεί να προτείνει λύσεις για την έγκαιρη διακοπή τους ή, σε επίμονες περιπτώσεις, να παραπέμψει το παιδί σε άλλον ειδικό (παιδίατρο ή ορθοδοντικό).
Γιατί είναι τόσο σημαντικό το φθόριο;Yπάρχει κίνδυνος υπερβολικής δόσης;
Μετά από πολυετή έρευνα , σήμερα είναι αποδεδειγμένο ότι το φθόριο ενισχύει το σμάλτο των δοντιών και προστατεύει αποτελεσματικά από την τερηδόνα.
Σκευάσματα τοπικής χορήγησης φθορίου υπάρχουν σε μορφή οδοντόπαστας, στοματοπλύματος, ζελέ και βερνικιού. Συστηματικά το φθόριο παίρνεται από κάποιες τροφές, το εμφιαλωμένο και μεταλλικό νερό, το τσάι, τα χάπια και τις σταγόνες φθορίου. Μόνον η υπερβολική κατάποση φθορίου μπορεί να προκαλέσει υπερδοσολογία, με πιθανές συνέπειες τη μόνιμη κηλίδωση του σμάλτου των δοντιών που αναπτύσσονται ή συμπτώματα τοξικότητας. Πρέπει πάντα να συμβουλεύεστε τον οδοντίατρο για τη σωστή χορήγηση σκευασμάτων φθορίου.
Τι είναι οι προληπτικές καλύψεις οπών και σχισμών (sealants) και σε ποιους συνιστώνται;
Οπές και σχισμές υπάρχουν στις οριζόντιες επιφάνειες των μόνιμων πίσω δοντιών (γομφίων) και σπάνια στις πίσω επιφάνειες των μόνιμων πάνω πρόσθιων δοντιών. Είναι ιδιαίτερα ευπαθείς στην τερηδόνα διότι καθαρίζονται δύσκολα και ευνοούν την κατακράτηση τροφών. Έχει αποδειχτεί ότι το μεγαλύτερο ποσοστό τερηδόνας αναπτύσσεται στις οπές και σχισμές.
Η τοποθέτηση sealants είναι μία πολύ απλή διαδικασία. Ιδανικά γίνεται γύρω στα 6-7 έτη, αμέσως μόλις οι πρώτοι μόνιμοι γομφίοι εμφανιστούν στο στόμα, οπότε και είναι πιο ευπαθείς στην τερηδόνα. Ένα υλικό ρευστής ρητίνης καλύπτει τις περιοχές αυτές, μετατρέποντάς τες σε λείες επιφάνειες, με αποτέλεσμα να:
– αποτρέπεται η συσσώρευση πλάκας μέσα τους
– διευκολύνεται ο καθαρισμός τους με οδοντόβουρτσα
– γίνεται αποτελεσματικότερη η δράση του φθορίου
– μειώνεται σημαντικά η δημιουργία τερηδόνας , πάνω από 50%
Το παιδί μου χρειάζεται σφραγίσματα, αλλά φοβάται τον οδοντίατρο. Τι μπορεί να γίνει;
Έρευνες έχουν αποδείξει ότι ο φόβος του οδοντιάτρου σε ένα παιδί δημιουργείται πρωτογενώς από προηγούμενη τραυματική ιατρική/οδοντιατρική εμπειρία και δευτερογενώς – και στην πλειοψηφία των περιπτώσεων – από το άγχος και το φόβο που του μεταβιβάζει το περιβάλλον και κυρίως οι γονείς. Εάν είστε αγχώδης ή έχετε κακή σχέση με την οδοντιατρική, φέρετε μεγάλη ευθύνη για τη συμπεριφορά του παιδιού σας.
– Μην προϊδεάζετε το παιδί σας με κανένα τρόπο για την οδοντιατρική θεραπεία.
– Να παραπέμπετε το παιδί σας στον οδοντίατρο όταν του γεννώνται απορίες, ενισχύοντας έτσι τη σχέση εμπιστοσύνης μαζί του.
– Μη χρησιμοποιείτε ποτέ λέξεις που προκαλούν φόβο, όπως πόνο, ένεση.
– Μη λέτε ποτέ ψέματα.
– Μην προδικάζετε ένα αρνητικό αποτέλεσμα.
– Μην απειλείτε το παιδί σας με φράσεις του τύπου «αν δεν καθίσεις φρόνιμα θα σου βγάλουν τα δόντια». Τέτοιες στρατηγικές εκφοβισμού έχουν αντίθετο αποτέλεσμα και απαιτούν διπλό κόπο από την πλευρά του οδοντιάτρου για να κερδίσει την εμπιστοσύνη και συνεργασία του μικρού ασθενή.
Τι πρέπει να κάνω εάν το παιδί μου χτυπήσει το δόντι του;
Κάθε περίπτωση τραύματος επιβάλλει άμεση επίσκεψη στον οδοντίατρο. Ακόμα και αν δε διαπιστώσετε προφανή βλάβη, υπάρχει πάντα ο κίνδυνος μελλοντικής φλεγμονής ή νέκρωσης του δοντιού. Σε περιπτώσεις παιδικών δοντιών, αυτό έχει πιθανές συνέπειες στην ανάπτυξη του διάδοχου μόνιμου δοντιού.
– Εάν το τραυματισμένο δόντι έχει σπάσει, ψάξτε το σπασμένο κομμάτι και πάρτε το μαζί σας στον οδοντίατρο – σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να κολληθεί.
– Εάν το τραυματισμένο δόντι έχει βγει εντελώς από τη θέση του και είναι παιδικό, μην επιχειρήσετε να το ξαναβάλετε. Εάν όμως είναι μόνιμο θα πρέπει να ενεργήσετε όσο το δυνατόν πιο γρήγορα:
- πιάστε το προσεκτικά από το κάτω μέρος χωρίς να ακουμπήσετε τη ρίζα,
- αν είναι βρώμικο, ξεπλύνετέ το με κρύο νερό ή γάλα, χωρίς να το τρίψετε,
- επανατοποθετείστε το μαλακά και κρατήστε το στη θέση του δαγκώνοντας ένα καθαρό χαρτομάντιλο,
- εάν δε μπορείτε να το επανατοποθετήσετε, βάλτε το σε γάλα , σάλιο ή δiάλυμα Ringer’s
- πηγαίνετε αμέσως στον οδοντίατρο.
Πότε είναι έτοιμο το παιδί μου να «βάλει σιδεράκια»;
Γύρω στα 7-12 περίπου έτη, αναλόγως το πρόβλημα. Η ορθοδοντική θεραπεία πρέπει να ξεκινάει μόνο σε στόματα με πλήρη απουσία τερηδόνας και άψογη στοματική υγιεινή, αλλιώς μπορεί να επιδεινώσει κάποια προϋπάρχοντα προβλήματα. Η άμεση συνεργασία ορθοδοντικού – οδοντιάτρου επιβάλλεται από πριν και σε όλη τη διάρκεια της ορθοδοντικής θεραπείας.